Coalitieakkoord tussen WIJ Lansingerland, Leefbaar 3B, D66 en ChristenUnie
Lansingerland – Aan het einde van dinsdagmiddag 24 mei jl. werd de witte rook voor de omgeving van Lansingerland zichtbaar: er was met succes een coalitie gevormd met WIJ Lansingerland, Leefbaar 3B, D66 en ChristenUnie. De vier partijen hebben met elkaar op hoofdlijnen in het coalitieakkoord ‘Samen verantwoord verder’ vastgelegd wat er de komende vier jaar bereikt zou moeten worden. We geven u een overzicht van de portefeuilleverdeling in het nieuwe college van b. en w., een samenvatting van het akkoord, en spraken daarover kort met de nieuwe wethouders Leon Hoek en Michiel Muis.
Freek J. Zijlstra
Onder de deskundige en voortvarende leiding van oud-burgemeester Ewald van Vliet zijn de onderhandelaars in negen weken tijd tot een akkoord gekomen. De vier coalitiepartijen bezetten in de gemeenteraad samen 20 van de 33 zetels. Ze kregen bij de laatste verkiezingen in totaal 15.088 stemmen, slechts gesteund door 31,5% van de inwoners die een stem hadden kunnen uitbrengen. De opkomst was dit jaar namelijk een laagterecord met slechts 55,3% van de inwoners die naar de stembus gingen (26.318 van de 47.823 kiezers).
Fractievoorzitters Leon Hoek (WIJ Lansingerland), Don van Doorn (Leefbaar 3B), Ineke den Heijer (D66) en Kees-Willem Marcus zetten in het Annie M.G. Schmidtpark bij de muur met tekeningen van Jip en Janneke, Pluk van de Petteflet en Floddertje hun handtekeningen onder het akkoord. Staat dat symbool voor duidelijke taal en de praktische aanpak? Want er is werk aan de winkel. De coalitie staat voor grote beleidsopgaven als het gaat om wonen, mobiliteit en duurzaamheid en daarin moeten ze de hele samenleving meekrijgen.
Verdeling beleidsportefeuilles
Leon Hoek wordt de eerste wethouder voor WIJ Lansingerland en krijgt direct een zwaar en omvangrijk takenpakket: 1) leefbare gemeente (sport) en leefbare wijken (verenigingen en evenementen), 2) Kansrijk opgroeien (onderwijs en jeugdhulp), 3) volwassenen in de knel (werk, armoedebeleid, integratie asielgerechtigden), 4) economie (glastuinbouw, MKB, bedrijventerreinen), 5) bedrijfsvoering (gemeentelijke informatievoorziening, inkoop), 6) organisatieontwikkeling (personeelszaken) 7) asielzaken, en 8) kernwethouder Berkel en Rodenrijs.
Simon Fortuyn (Leefbaar 3B) begint aan zijn derde termijn en krijgt een portefeuille met 1) mobiliteit (verkeer en vervoer, MRDH), 2) maatschappelijk vastgoed, 3) financiën, 4) grondzaken, 5) integraal verantwoordelijk voor grote projecten zoals Bleizo-West, N209, Bosland, Klappolder, RTHA en A16, en 6) kernwethouder Bleiswijk/Kruisweg.
Michiel Muis (D66) krijgt een portefeuille met daarin 1) duurzaamheid (energietransitie, circulariteit, klimaatadaptatie, afval), 2) kwaliteit leefomgeving (water, lucht, groen, milieu, dierenwelzijn), 3) burgerparticipatie en 4) wonen (woningbouw, flexwonen, huisvesting arbeidsmigranten en asielgerechtigden).
Titia Cnossen (ChristenUnie) wordt weer wethouder en is de enige vrouw in het college van b. en w. met nu in haar portefeuille 1) samenlevingsvisie, 2) omgevingswet, 3) ruimtelijke ordening, 4) cultuur en monumenten, 5) waardig oud worden (met daarin de Wmo), 6) publieke gezondheid, 7) dienstverlening, en 8) kernwethouder Bergschenhoek/Rotte.
Burgemeester Pieter van de Stadt is verantwoordelijk voor 1) openbare orde, 2) aanpak van ondermijning, 3) kabinetszaken, 4) representatie, 5) regionale samenwerking en 6) integriteit/discriminatie.
De plannen op hoofdlijnen
In slechts acht pagina’s tekst schetst het nieuwe college op hoofdlijnen waarvoor ze staan en hoe ze daaraan uitvoering willen geven. Hun binnenkomende conclusie is dat we het goed hebben in Lansingerland, waar oog is voor elkaar en waar het veilig en gemoedelijk wonen, werken en recreëren is. Met elkaar vormen we een gezonde en sterke samenleving met betrokken ondernemers en sommige bedrijven die zelfs op wereldniveau een rol spelen.
De coalitie constateert echter ook een complexe samenleving die steeds meer verhardt en het vertrouwen in de politiek en de overheid gaandeweg aan het kwijtraken is. De ambtelijke organisatie staat door voortdurende personeelstekorten flink onder druk, waardoor er niet voor alle plannen voldoende capaciteit is om die goed te kunnen uitvoeren. De coalitie wil verder bouwen op wat er tot nu toe bereikt is, maar lijkt zich bij voorbaat in te dekken door de plannen te omschrijven als een ‘realistisch ambitieniveau’. Soms worden er getallen genoemd – zoals in de paragraaf wonen – en meestal wordt als te bereiken mijlpaal ‘deze bestuursperiode’ genoemd. Daardoor wordt het lastig deze coalitie over vier jaar op concrete beloften en hard gestelde doelen te beoordelen en af te rekenen.
Burgerparticipatie
De onrust in de samenleving is de coalitie niet ontgaan en daarom wordt nogmaals benadrukt dat Lansingerland door en met de inwoners wordt gemaakt. Een goede betrokkenheid is belangrijk voor een goede besluitvorming in de gemeenteraad. Het voornemen is daarom om inwoners in een zo vroeg mogelijk stadium te betrekken, ruimte te geven aan initiatieven en duidelijk(er) aan te geven waar wel en niet over meegepraat en – beslist kan worden. In de visie op burgerparticipatie zal dan ook geformuleerd worden hoe de rollen zijn van politiek bestuur, ambtelijke organisatie, initiatiefnemers en belanghebbenden.
Wonen
Veel mensen zijn op zoek naar een geschikte woning. Vooral voor starters, jongeren, inwoners met een laag inkomen en ouderen is het onmogelijk een plek onder de Lansingerlandse zon te vinden. Er wordt nu echt versneld ingezet op het realiseren van flexwoningen op een aantal plaatsen voor jongeren, studenten, asielgerechtigden, arbeidsmigranten en spoedzoekers. Ook wordt er deze bestuursperiode prioriteit gegeven aan de uitvoering van bouwprojecten op Merenweg en Lange Vaart (900 woningen), Wolfend (600 woningen) en locatie Hergerborch (80 woningen). Over Driehoek Noordpolder (125 woningen) wordt een besluit genomen al dan niet tot bouw over te gaan.
Woonwagencentra worden uitgebreid aan de Meerweg (10-15 plaatsen erbij) en Bosland (2-3 plaatsen extra). Er wordt begonnen met woonzorglocaties voor kwetsbare jongvolwassenen (18-24 plekken), inwoners met GGZ-problematiek (25 plekken) en kwetsbare ouderen (80-200 woningen) op locaties in Bleiswijk, Wilderszijde en Wolfend.
Mobiliteit
Er wordt tenminste één bewaakte fietsenstalling bij (elke halte van?) de Randstadrail gerealiseerd en fietsroutes naar scholen worden veiliger gemaakt. Samen met de Provincie wordt aan de doorstroming van de N209 gewerkt. In 2024 wordt gestart met een pilot waarbij ouderen met een inkomen tot 120% van het bijstandsniveau gratis gebruik kunnen maken van het OV in het RET-gebied.
Duurzaamheid
Er wordt samen met inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties naar oplossingen gezocht voor circulariteit en het veranderende klimaat en wordt aan de slag gegaan met de energietransitie. Er wordt onderzocht hoe inwoners hun zelf opgewekte stroom met zonnepanelen kunnen koppelen aan het gebruik van de elektrische auto.
Balans tussen bebouwing en leefbaar groen
Met het volbouwen komt de hoeveelheid groen in de knel. Niet alleen het handhaven van gebieden als de Groenzoom, de Vlinderstrik en het Annie M.G. Schmidtpark, maar ook een groenblauwe directe woonomgeving blijven essentieel. Omgevingsgeluid moet beperkt worden, evenals groei van luchthaven RTHA. Na de openstelling van de A16 Rotterdam zal er via het uitvoeren van metingen gehandhaafd worden op ‘niets horen, zien en ruiken’.
Aandacht voor jong en oud in levendige wijken
Meer inwoners betekent ook dat de vraag naar maatschappelijke voorzieningen mee zal moeten groeien. Buurtinitiatieven zullen daarom gesteund worden en met het oog op veilige woonwijken zal de inzet van wijkboa’s vergroot worden. Omdat ruim 30% van de inwoners tussen de 0 en 25 jaar is, is er speciaal aandacht voor jeugd en jongeren en zullen ze betrokken worden bij zaken die van invloed op hun leven zijn. Ook het aantal ouderen neemt sterk toe. Dat vraagt om levensloopbestendige woningen en een goed voorzieningenniveau dichtbij huis. In elke kern een ontmoetingsplek voor ouderen, en de gemeente komt met het mobiele loket naar je toe als dat nodig is.
Korte reacties twee nieuwe wethouders
Leon Hoek wilde wel kort reageren op de volgende stap in zijn lange politieke carrière. “Ik ben nu 60 jaar en dat is voor mij persoonlijk een beter moment om wethouder te worden dan toen ik 35 jaar was. Dan had ik deze taak zeker niet op me genomen.” Hij beaamt dat dit akkoord kort is en wellicht daardoor geen details over precieze invullingen geeft. “Sommige mensen dachten dat dit de samenvatting van het akkoord is. De plannen voor de komende vier jaar zijn nu eens niet in beton gegoten, waardoor de gemeenteraad meer in de positie is om er iets van te vinden. De realiteit van dit moment is dat de wereld om ons heen bijna per dag verandert. We hebben met dit akkoord richtinggevend willen zijn en gaan uitvoering geven aan de vele gedetailleerde nota’s, visiestukken en ambitieuze plannen die klaar liggen om gerealiseerd te worden.” In zijn ogen ligt er een groen en sociaal akkoord. Persoonlijk heeft hij een goed gevulde portefeuille met aandachstpunten die hem raken en gebieden waarover hij een zekere expertise heeft. De gemeenschappelijke deler is dat ze gebaseerd zijn op het hebben van menselijk contact met de samenleving: onderwijs, jeugdhulp, armoedebeleid, asielzaken, communicatie en personeelszaken. Over communicatie en burgerparticipatie zegt Hoek nog maar eens: “We moeten het gesprek met elkaar aangaan en ons ter plaatse goed moeten verdiepen in de situatie waarin inwoners verkeren. Maar, inwoners moeten op hun beurt ook beseffen dat het niet altijd hún resultaat zal worden en dat ze daarin maar tot het uiterste door kunnen blijven gaan. We zullen vanaf het begin duidelijk moeten werken aan ‘verwachtingsmanagement’.“
Op de vraag waarom er geen vijfde wethouder aan het college van b. en w. is toegevoegd zegt hij: “Dat kost best veel geld, we moeten al op een aantal posten bezuinigen en we hebben gewoon het personeel niet om dat allemaal te bemensen.”
We hebben ook Michiel Muis om een reactie gevraagd: “Ik ben heel blij met het onderhandelingsresultaat en dat ik onderwerpen in mijn portefeuille heb gekregen die bij onze speerpunten passen, zoals leefomgeving, duurzaamheid en burgerparticipatie.” Met wonen heeft Muis er een veelomvattend en stevig onderwerp bijgekregen. “Ik ga me er heel hard voor inzetten en de komende vier jaar zullen uitwijzen wat we al van de plannen die klaarliggen kunnen gaan realiseren. Ik ga er alles aan doen om daar waar het mogelijk is de bouwplannen te versnellen en doelgroepen aan een woning te helpen. We hebben nu wel ineens te maken met stijgende prijzen, tekort aan bouwmaterialen en beperkte financiële middelen. Het zullen geen gemakkelijke vier jaar worden. We zullen heel creatief aan de slag moeten om de gestelde doelen te bereiken.” Muis constateert dat de stijgende energieprijzen inwoners aan het denken zet dat er snel voortgang gemaakt moet worden met de energietransitie. “In het coalitieakkoord staat daarom dat er een duurzaamheidsfonds moet komen – dat gevuld zal moeten worden vanuit de Eneco-gelden - waarop inwoners aanspraak kunnen maken bij de aanpassing van hun woning en de aanschaf van apparatuur om hun huizen duurzaam te verwarmen. Over de precieze invulling ervan moeten we het debat met de raad nog voeren.”
Op donderdag 2 juni a.s. zal van wethouder Kathy Arends (VVD) afscheid genomen worden, zal het coalitieakkoord aan de raad aangeboden worden met de mogelijkheid erover met elkaar in debat te gaan, en zullen wethouders Hoek, Fortuyn, Muis en Cnossen de eed of gelofte afleggen. Tevens zullen op de twee opengevallen raadszetels Jan Alsemgeest (WIJ Lansingerland) en Eva Heijblom (D66) beëdigd worden.