In deze aflevering (348) van Heden & Verleden de derde aflevering van een serie over vijf onlangs door de gemeente Lansingerland als monumentaal aangewezen panden. Deze week nemen we een kijkje in de voormalige school in de Julianastraat te Berkel en Rodenrijs waar woonhuizen zijn gerealiseerd.
Wie wil reageren of ideeën heeft voor Heden & Verleden kan contact opnemen met de redactie: tel. 010 - 5118892 (keuze 2) of redactie@de-heraut.nl.
Door John Hofman
Vijf monumentale panden: voormalig schoolgebouw Julianastraat (aflevering 3)
Berkel en Rodenrijs - Oud-leerlingen herinneren zich nog wel de tijd dat ze op de gereformeerde lagere school of in een latere periode op de Prins Johan Frisoschool in de Julianastraat zaten. De school werd in 1942 gebouwd en kwam in de plaats van de oude christelijke school die werd afgebroken. Na verhuizing van de Prins Johan Frisoschool naar een andere locatie in Berkel werd het pand verbouwd tot drie woningen en een tandartsenpraktijk. Het pand is inmiddels als gemeentelijk monumentaal pand aangewezen. Eén van de huidige bewoners is mevrouw Diny van den Beukel-van Haeringen.
De voormalige school aan de Julianastraat bestaat uit een langgerekt deel met voorheen twee entrees en werd gebouwd in 1942. Het werd de Gereformeerde lagere school, jaren later de Prins Johan Frisoschool. Heel vroeger was het nog niet de Julianastraat maar de Schoolstraat.
Mevrouw Van den Beukel heeft nog een prentje van het houten bordje dat aan de buitenmuur hing van de eerste school, gebouwd in 1897, met daarop vermeld het leggen van de eerste steen door bestuurslid Krijn Vogelaar. Terug naar de latere gereformeerde school: via de hoofdingang, nu de voordeur van mevrouw Van den Beukel, was er direct links een centrale gang met daarnaast de klaslokalen. Wat nog bewaard is gebleven is de baksteenarchitectuur van het gebouw, de karakteristieke schoorsteen en uitstekende muurdammen. Na een grondige renovatie c.q. verbouwing is het pand op sommige plekken veranderd. Zo kwamen er onder meer grote dakkapellen in het achterdak, nieuwe voordeuren en zoals gezegd drie woningen en een tandartsenpraktijk in.
Historie
Toen de christelijke school rond 1940 werd afgebroken, verhuisden de leerlingen in 1941/'42 voor een jaar naar een noodschool aan de Westersingel. Na nieuwbouw kon de nieuwe, Gereformeerde school geheten, in gebruik worden genomen. De school had zes lokalen, gescheiden door dikke muren zodat de klassen geen geluidsoverlast van elkaar hadden, maar wel met een tussendeur. Een lokaal had een oppervlakte van zes bij acht m². Het hoofd van de school, destijds de heer Docter, zat in een apart kantoortje dat nu een slaapkamer in het pand Julianastraat 2c is.
Mevrouw Van den Beukel: “Waar vroeger de gang was en de leerlingen hun jassen ophingen, is nu mijn douche- en toiletruimte. Hier is ook de keuken, via de hoofdingang direct links. Verder heb ik twee slaapkamers plus een extra douche boven”. In de huiskamer leidt een open trap rechtstreeks naar de eerste verdieping. Mevrouw woont er met veel plezier. “Mijn man Arie, helaas in 2017 overleden, heeft als kind nog even op de eerste school gezeten. Wij hebben een tuinderij gehad aan de Klapwijkseweg. Arie was, naast zijn werk, altijd bezig met de plaatselijke politiek.”
Vanuit de huiskamer zien we door de nog bestaande glas-in-lood ramen de keuken. “Onze kinderen zijn leerling geweest op de nieuwe school”, aldus mevrouw Van den Beukel die tot haar 18e in Drenthe woonde waar ze nog steeds mooie herinneringen aan heeft.
Ze is blij met haar huidige woning. Aan de buitenkant verwacht je niet dat je binnen zo’n mooie woning aantreft met veel licht en ruimte. Aan de achterzijde zien we de voormalige tuin die bij de school hoorde. Het toenmalige schoolplein is nu parkeerplaats. Elk van de drie woningen in het gebouw heeft uiteraard een eigen ingang c.q. voordeur. Sommige onderdelen van het pand worden nog steeds hoog gewaardeerd zoals de reeds genoemde schoorsteen en het hoog opgaande pannendak en stalen kozijnen, waardoor het van historische betekenis blijft.
Alleen de drie woningen in het pand zijn als monumentaal aangewezen en hebben het schildje op de muur gekregen waarop dit staat vermeld. Het gedeelte waarin de tandartsenpraktijk is gevestigd, werd dusdanig verbouwd dat dit niet als monumentaal kon worden aangemerkt.