Wat vieren christenen met Goede Vrijdag en Pasen?
Berkel en Rodenrijs - Uit onderzoek blijkt dat veel niet-christenen geen idee hebben wat christenen vieren met Goede Vrijdag en Pasen. Pasen wordt een feest van het voorjaar, met gele elementen, eitjes zoeken en paastakken. We vroegen het aan een dominee uit Lansingerland, Arjan Wilschut, predikant van GKv De Bron uit Berkel en Rodenrijs. “Het is niet zo moeilijk om te zeggen wat we vieren, maar als ik wil uitleggen waarom we dat geloven en wat het betekent heb ik wel wat meer woorden nodig, ik hoop dat ik dat even mag uitleggen…”
Hij vervolgt: “Met Goede Vrijdag denken we terug aan het sterven van Jezus aan een kruis, waaraan hij door de Romeinse overheersers was gespijkerd, nadat het volk van de Joden daarom gevraagd had. Misschien ken je dat verhaal van The Passion, als er een groot kruis door de straten wordt gedragen. Terwijl we met Pasen vieren dat Jezus weer uit de dood levend werd, zoals we dat in de kerk zeggen ‘opgestaan uit het graf’. Het klinkt misschien een beetje vreemd, want er is nog nooit iemand opgestaan uit de dood, behalve in de verhalen in de Bijbel. Toch is dat wat we vieren. En tegelijk als ik dan wil uitleggen wat dat betekent, dan heb ik zoals gezegd wel wat ruimte nodig."
Goede Vrijdag
"Sommigen zullen zeggen: dat leert ons dat Jezus met ons de diepte ingaat, Hij is erbij en staat naast je in alle rotheid die je overkomt. Anderen zullen zeggen: Jezus is gestorven om onze zonden te verzoenen, om onze schuld te dragen. Dat laatste kun je eenvoudig zeggen, maar daar kunnen zomaar een aantal vragen bij zijn: heb ik zonden dan? Waarom moest daar iemand voor sterven? En kan ik dat zelf niet dragen, waarom moet iemand anders dat doen?”
Wilschut staat zelf op het standpunt dat Goede Vrijdag beide aspecten in zich heeft. "De Bijbel zegt bijvoorbeeld dat Jezus om onze zonden werd doorboord en onze ziekten (of al onze rotheid die ons overkomt) gedragen heeft. Beide uitleggen hebben dus recht van spreken. En als ik dat tweede ‘gestorven voor onze zonden’ mag uitleggen, dan doe ik dat door die drie vragen even bij langs te gaan. Heb je zonden? Doe je dingen fout, is dezelfde vraag. Als je eerlijk naar jezelf kijkt, doe je weleens wat fout. Die keer dat je richting je partner niet eerlijk was, of dat je zomaar een hard oordeel uitsprak, het feit dat je teveel werkt en daarmee je gezin tekort doet. En daar kun je je schuldig over voelen. Het is zo dat zelfs Adele zingt in Million Years Ago: ‘I am not the only one who regret the things that she has done’, ‘ik ben niet de enige die spijt heeft van de dingen die ze gedaan heeft’. Nu is dat vaak een fout tegenover een ander, maar daar zit ook iets in wat je God daarmee aandoet. Hij heeft die ander gemaakt en houdt van hem of haar, daarom trap je ook tegen God aan met wat je die ander aandoet. Nog afgezien van het feit dat we door ons egoïsme en onze halfslachtigheid ook weleens iets doen waar God niet zo blij van wordt. We doen dus dingen fout. En daar kun je je schuldig om voelen, soms valt dat trouwens ook wel mee. Maar het goede nieuws is, met dat gevoel van schuld hoef je niet rond te blijven lopen, want Jezus draagt die schuld door aan het kruis te gaan.”
Liefde
“Dat is wel een beetje vreemd, waarom moest er iemand sterven om die schuld te dragen? Dat komt omdat fouten God raken, Hij kan daar niet tegen. En dat heeft alles te maken met de heftige liefde die hij voor ons heeft. De andere kant van die liefde is zijn boosheid. Je zou het kunnen vergelijken met een man die vreemd gaat, en hoe zijn vrouw zich dan voelt. Je wordt boos als je liefde op zijn ziel getrapt wordt. Dat laat God niet onverschillig, Hij is een verschillige God. En Hij wil daar een leven voor een leven – eigenlijk zouden jij en ik daarvoor moeten sterven, omdat we God zo op z’n hart trappen. Dat een leven voor een leven gaat, is niet goed uit te leggen, ook ik kan dat niet zomaar uitleggen, maar voor God voelt dat eerlijk. Dat moet je maar even van me aannemen. En Hij legt de boosheid bij Jezus op z’n schouders, zodat jij dat niet meer hoeft te dragen.”
“En kan ik dat zelf niet dragen, waarom moet Jezus dat doen? Eerlijk gezegd weet je dan niet goed wat je zegt. Gods boosheid is zo sterk – omdat zijn liefde zo heftig is – dat je daar niet sterk genoeg voor bent. Daarom is het maar goed dat Jezus dat draagt. Hij kon dat omdat Hij een Godszoon was. Nou ja, dat zit er allemaal achter zo’n zinnetje ‘Jezus Christus is gestorven voor onze zonden aan een kruis’.”
Pasen
En dan Pasen. "We geloven dat Jezus op vrijdag in een graf werd gelegd, nadat Hij gestorven was. En dat Hij weer levend werd, opstond uit de dood op de dag van Pasen. En we zeggen daar in de kerk bij ‘als eerste van iedereen’. We zullen wel allemaal sterven, dat gaat niet over, maar eens zullen we allemaal ‘opstaan uit de dood’. Er is leven na dit leven. Dat is ook precies de reden dat christenen als ze iemand begraven heel vaak zeggen ‘we zijn wel verdrietig, want we missen hem of haar, maar we zijn niet zonder hoop.’ Omdat we namelijk geloven dat we elkaar weer zullen zien. Dat klinkt ook een beetje als een droom, kan toch niet waar zijn? Dan moet ik je wijzen op een redenering van een Joodse rabbijn, die als Jood natuurlijk niet in Jezus gelooft – Joden geloven dat de Messias nog moet komen. Maar die wel zegt ‘Jezus moet wel uit de dood zijn opgestaan’. Hoe kun je anders verklaren dat die ingedutte club van leerlingen zo’n krachtige zendingsorganisatie is geworden na Pasen, daar moet een heftige gebeurtenis achter zitten. En hadden de leerlingen zich later voor de leeuwen laten gooien, als ze geweten hadden dat het maar een verzinsel was? Het lijkt een eerlijke conclusie dat zoiets vreemds toch gebeurd is.”
Ds. Wilschut zegt dus: “Het is niet zo moeilijk om te zeggen wat christenen geloven met Goede Vrijdag en Pasen. Maar dan beginnen de ingewikkelde vragen. En ik hoop dat ik een aantal van die vragen recht heb mogen doen. Ik weet dat er ook onder christenen verschillend wordt gedacht over wat Goede Vrijdag en Pasen betekenen. En ik heb het uitgelegd zoals ik het zelf geloof, en zoals het bij ons in de kerk wordt besproken. Voor alles wens ik u en jou een goed Paasweekend. En misschien mag ik afsluiten met ‘een gezegende Pasen’; dat wens ik iedereen, of je nu gelooft in dit verhaal of niet.”