Over Tiny Houses, Wilderszijde, Driehoek Noordpolder en Bleiswijk
Commissie Ruimte praat over bouwplannen maar hakt geen knopen door
Lansingerland – Er zijn weinig woningen voor jongeren en starters. Een tijdelijke behuizing in Tiny Houses zou een oplossing bieden, maar het college zoekt niet actief mee naar locaties. Bewoners van de Edelsteenbuurt willen dat er geen woningbouw in Driehoek Noordpolder komt, maar we staan nog aan het begin van het proces volgens wethouder Kathy Arends. Intussen vergrijst Bleiswijk en smeert men het realiseren van bouwplannen over een groot aantal jaren uit. Commissie Ruimte sprak er uitvoerig over, maar komt geen stap verder. En als bouwplannen dan eindelijk uitvoerbaar zijn, is er een opeenstapeling van geluidsoverlast in plaats van het beloofde rustig landelijk wonen. Wie draait er nu aan de knoppen? Participerende inwoners, de door hen gekozen gemeenteraad, het college, of tòch de grondontwikkelaar?
Freek J. Zijlstra
Om persoonlijke redenen ging uw politiek verslaggever de kans op een coronabesmetting uit de weg en was dus afwezig bij de vergadering van gemeenteraadscommissie Ruimte op dinsdag 10 maart jl. De vergadering werd voor de verslaglegging ervan via de webcast bekeken en beluisterd. Het bleek een marathonuitzending van vier uur te worden, en dan nog werd niet alles besproken.
Ondanks - of misschien wel dankzij - de aanleg van een geheel nieuw video- en geluidssysteem in de raadzaal, begon de uitzending met zwart beeld en alleen maar geluid. Alsof je terugging in de tijd en naar een hoorspel luisterde en tevergeefs op beeld van de tv-serie ‘Stadhuis op stelten’ uit 1963 zat te wachten. De publieke tribune bleek gevuld te zijn met verontruste inwoners die het oppikken en/of verspreiden van het coronavirus (toen nog) trotseerden om van hun recht op burgerparticipatie zichtbaar en hoorbaar gebruik te kunnen maken. De daarmee gepaard gaande emoties werd door een enkel commissielid benoemd en leken aan betrokken wethouder Kathy Arends voorbij te gaan.
Insprekers
Inspreekster Linda Straathof is een jonge ondernemer uit Bleiswijk die initiatiefneemster voor een project van Tiny Houses is. Ze vertelde dat het vinden van een woning in Lansingerland moeilijk en onbetaalbaar is. Andere gemeenten hebben inmiddels met succes een project met Tiny Houses gerealiseerd. Zo’n eenpersoonswoning van maximaal 50 m2 is verplaatsbaar en wordt ergens tijdelijk op een braakliggend stuk grond geplaatst. Er ligt ook een levensfilosofie aan ten grondslag: leven vanuit een duurzaam en milieubewust perspectief. Haar Facebookpagina heeft inmiddels vele reacties van geïnteresseerde inwoners, bedrijven en organisaties opgeleverd. Linda wil de uitdaging voor het opzetten van zo’n project graag aangaan. Wat ‘slechts’ ontbreekt is een lap grond, maar met al die braakliggende en op woningbouw wachtende percelen, moet dat geen probleem zijn, toch?! Ze wil dat de gemeente haar gewoon helpt met de realisatie van haar plannen.
Joost Smits kwam (toekomstige) inwoners attenderen op de start van het bouwplan Waal, dat als eerste gerealiseerd gaat worden nu Wilderszijde alsnog bebouwd gaat worden. Inmiddels ligt er een overlastgevende HSL, is vliegveld RTHA niet gedraaid en verplaatst en wordt de snelweg A16 Rotterdam op gehoorafstand aangelegd. Een cumulatie van geluid, volgens Smits, waarmee de geluidsnormen voor ‘landelijk wonen, midden in de natuur’ ruimschoots overschreden worden. Verwijzend naar de brief van het college van 5 maart jl. in antwoord op raadsvragen van Michiel Muis (D66) en Marko Ruijtenberg (GroenLinks) over bouwplan Waal Wilderszijde, concludeert Smits dat het college géén aanvullend akoestisch onderzoek gaat uitvoeren. Het bouwbesluit uit 2008 wordt niet aangepast en Smits vindt dat potentiële bewoners daarover goed geïnformeerd moeten worden: “Weet waar je aan begint!” Hij heeft een half uur durend feitenrelaas over deze materie op YouTube geplaatst: https://youtu.be/7z6M8f_LWHc
Aad van den Oever en Nils van der Lubbe kwamen namens bijna alle bewoners van de Edelsteenbuurt weer inspreken over het plan dat de firma Blauwhoed, in nauwe samenspraak met de gemeente, ontwikkelt voor woningbouw op de Driehoek Noordpolder. De klapper van de avond en door Michiel Muis op de agenda geplaatst. De boodschap van de bewoners is duidelijk: ‘Houd de Driehoek Noordpolder groen en onbebouwd!’ Op 18 december jl. werd een petitie ondertekend door bijna 600 bewoners van de Edelsteenbuurt, ongeveer 90% van alle adressen, en aan wethouder Arends aangeboden. “Is de petitie in de spreekwoordelijke onderste bureaula verdwenen,” vragen bewoners aan de wethouder. “Worden wij wel gehoord? Waar vinden wij gehoor en wie vertegenwoordigt nu ons belang? Als de firma Blauwhoed klaar is met bouwen en vertrokken, zitten de omwonenden met de brokken.” “Wat heeft de wethouder u beloofd en hoe wilt u betrokken worden?” vroeg Michiel Muis en dat was kort nadat er ineens beeldverbinding was. Toen wist ik zeker dat het om een vergadering van de commissie Ruimte ging en dat ik niet per abuis in een aflevering van ‘Kanniewaarzijn’ terecht gekomen was.
Politieke reacties op Driehoek Noordpolder
Na deze laatste inspraak werd direct het agendapunt Driehoek Noordpolder behandeld. Michiel Muis (D66) vindt snel bouwen nodig, maar met respect voor ieders rol en als er voldoende draagvlak in de samenleving is. “We maken nu ‘omgekeerd participeren’ mee: er wordt éérst beleid gemaakt en dán laat men bewoners participeren. Dat veroorzaakt onnodig veel; weerstand in de samenleving! Dat moet voortaan anders,” aldus Muis. Hij vindt het belang van 100 nieuwe woningen niet verhouding met dat van 600 huidige wooneenheden. “Hoe kunnen we het proces nog herstellen?”
Matthijs Machielse (VVD) ging niet op de vraag van procesvoering in, maar stelt wel dat het plan van de grondeigenaren goed aansluit bij de wensen voor woningbouw. Volgens Hans van der Stelt (CDA) moet er een ordentelijke inspraak komen en het college moet daartoe met een procesvoorstel komen. “De ruimtelijke kwaliteit is heel belangrijk! Woningbouw mag niet ten koste gaan van het landschap.” Jan Jumelet (WIJ Lansingerland) is van mening dat er door het college geen maximale inspanning is gedaan om burgerparticipatie over dit bouwplan te organiseren. Kees-Willem Markus (ChristenUnie): “Het proces is na de beeldvormingsavond op 11 september jl. en de presentatie van de bouwplannen door Blauwhoed volledig ontspoord! Het burgerparticipatieproces moet veel beter!” Georgine Zwinkels (Leefbaar 3B) zei liever de volgende beeldvormingsavond op woensdag 18 maart (inmiddels afgelast) en de discussie in de volgende commissievergadering Ruimte af te wachten alvorens met een oordeel over de gevolgde procedure te komen. Menno Duk (GroenLinks) is helder: “Bebouwing van de Noordpolder Driehoek ligt niet voor de hand.” Voor Petra Verhoef (PvdA) is snel, maar verantwoord bouwen belangrijk, hoewel ze vindt dat er zorgvuldig met inwoners moet worden omgegaan. Hoewel de locatie al veertig geoormerkt is als bouwlocatie, moet de noodzaak van die locatie opnieuw beoordeeld worden, volgens Verhoef.
Volgens wethouder Kathy Arends is er nog veel informatie nodig. “Het is aan de raad met alle verzamelde kennis stappen te zetten.” Jan Jumelet: “Maar er zijn toch al plannen door de forma Blauwhoed gepresenteerd?” Wethouder Arends: “We zitten feitelijk nog helemaal aan het begin. Het is aan de raad om de kaders aan te geven en het principebesluit vorm te geven. Het college heeft vandaag (dinsdag 10 maart, fjz) een besluit over het instellen van een werkgroep genomen waarin bewoners kunnen participeren. Op 7 april spreekt de commissie over wél of géén woningbouw in Driehoek Noordpolder.” Michiel Muis kon het niet geloven, ook al herhaalde de wethouder een aantal keren dat dit slechts het begin van het proces is. Muis: “Ik hoor de hele tijd dat de raad ‘in the lead is’, maar dat is helemaal niet zo. Het college trekt samen op met firma Blauwhoed. Wij mogen nu helemaal aan het eind van een doorlopen proces er iets over zeggen!’ Hans van der Stelt herhaalde dat er geen besluit genomen mag worden als er geen behoorlijke burgerparticipatie heeft plaatsgevonden. Dat wordt nog lastig omdat Jan Jumelet constateerde dat er tussen de emotionele uitbarstingen op de publieke tribune en de reactie van de wethouder een wereld van verschil zit. Menno Duk concludeerde scherp dat de wethouder moeite heeft met het leggen van contacten met inwoners. Zelf was Duk als enige nog niet eens met bewoners een kijkje wezen nemen in Driehoek Noordpolder.
Politieke reacties op Tiny Houses
Henk Meester (Leefbaar 3B): “Huisvesting is een enorme uitdaging en daarom moeten we álle mogelijkheden die zich aandienen, benutten. Van Tiny Houses tot flexwoningen. Huisvesting is een grondwettelijke opdracht, dus laten we deze handschoen opnemen!”
“Aan de slag,” zegt Kees-Willem Markus. Ivana Citterbartová (GroenLinks) en Petra Verhoef vinden het een prachtig initiatief voor de korte termijn. Er moet echter meer gebouwd worden om structurele problemen op te lossen. Citterbartová heeft dan liever flexwoningen. “Hoeveel grond is er al beschikbaar voor het neerzetten van Tiny Houses?” wil Jan Alsemgeest (WIJ Lansingerland) weten. Volgens Charles van Harn (CDA) is ‘alleen wonen het nieuwe gewoon’. In 2050 zou 50% uit eenpersoonshuishoudens bestaan. “We hoeven het wiel niet uit te vinden; andere gemeenten hebben dat al gedaan.” Eric Kampinga (VVD) ziet Tiny Houses ook als mogelijkheid voor ‘empty-nesters’ en vindt het een prachtig particulier initiatief, een mooi voorbeeld van zelfbouw, speels en ecologisch van aard. Ook Ronald van der Stad (D66) denkt dat het nieuwe kleinbehuisd wonen in een structurele behoefte voorziet.
Wethouder Kathy Arends smoort het optimisme: “We hebben nu nog geen geschikte locaties. Het college zoekt niet actief mee, maar zal zo nodig faciliteren.” Henk Meester: “Het college mag wel een wat actievere rol spelen!”
Woningbouw in Bleiswijk
De Stec-groep heeft in opdracht van het college van b. en w. op 27 november 2019 het rapport ‘Woningbehoefte Bleiswijk in beeld’ uitgebracht. In de begeleidende notitie schrijft het college dat er in Bleiswijk een tekort is aan woningen voor specifieke doelgroepen. Men constateert dat een beperkte toevoeging van jonge gezinnen van buiten Bleiswijk vitaal houdt, maar dat bouwen voor de regio niet past bij het karakter van Bleiswijk. Bovendien zijn de mogelijkheden beperkt om ook op de langere termijn te voorzien in de woningbehoefte van de inwoners van Bleiswijk. Er is wel nader onderzoek nodig om te kunnen bepalen welke van de twee potentiële ontwikkellocaties Langevaart en Merenweg als eerste in ontwikkeling kan worden gebracht. Dan volgt nog een lang van onderzoek, visievorming, het formuleren van uitgangspunten, overleg met marktpartijen en andere stakeholders, het maken van afspraken over de samenwerkingsvorm en planvoorbereiding.
“Wanneer wordt er dan eindelijk eens gebouw?” wil Charles van Harn weten. “Gaat dat nog jaren duren? Bouw de woningen die gepland zijn voor Driehoek Noordpolder dan in Bleiswijk!” Ronald van der Stad wil weten of er in de plannen wel rekening is gehouden met de vestiging van grote logistieke bedrijven. “Hebben we nu een heel jaar moeten wachten op een ‘zorgvuldig’ onderzoek dat geen nieuwe feiten en inzichten aandraagt?” Volgens Kees-Willem Markus hebben we gaan jaren de tijd. “Er liggen nu kansen om snel te bouwen!” Ook Henk Meester wil dat het college daadkracht toont en haast maakt. Valmir Xhemaili: “Eindelijk, het kleine broertje van Lansingerland krijgt ook aandacht! Jongeren en starters verdienen dat!”
Volgens wethouder Arends worden de te bouwen woningen niet in één keer gebouwd, maar stapsgewijs (25-40 woningen per jaar) aan de markt toegevoegd. “Bleiswijk is geen VINEX-locatie; die ligt vooral in Bergschenhoek en Berkel en Rodenrijs. Bleiswijk heeft vooral een kwalitatieve vraag naar woningen.”
Jan Alsemgeest heeft de oplossing: “Misschien moeten we de drie bouwonderwerpen van vanavond in een hoge hoed gooien, een beetje schudden en dan hebben we heel snel woningbouw in Bleiswijk en groene Tiny Houses in Driehoek Noordpolder. Dan blijft het voor iedereen wel leuk!”