Het cultuurhuis Blok B komt er
Lansingerland – De gemeenteraad heeft op donderdag 30 januari jl. in overgrote meerderheid gekozen voor de bouw van cultuurhuis Blok B in Berkel Centrum West en dat te zullen financieren met publieke gelden. Het CDA diende nog drie amendementen in om zo veel mogelijk grip te krijgen op de financiën èn het aansturingsmodel en Leefbaar 3B wilde een grotere capaciteit van de theaterzaal/bioscoop zeker stellen. Op voorhand was al duidelijk dat alle fracties het collegevoorstel zouden steunen; de Leefbaar 3B-fractie bleek uiteindelijk verdeeld te gaan stemmen.
Freek J. Zijlstra
Wethouder Ankie van Tatenhove zei: “Het is een feestavond. We zijn aan het eind van een lange reeks overlegmomenten gekomen om tot een besluit te komen. Voor de medewerkers van Bibliotheek Oostland schijnt er licht aan de horizon. Het wordt een mooie en succesvolle locatie.” Marloes Draak: “We geven de inwoners van Lansingerland de gelegenheid een avondje uit te gaan in de eigen omgeving en daarvoor niet naar een theater ergens in de regio te hoeven.” Over het indienen van amendementen en de motie zei Van Tatenhove: “Ik zie dat niet als wantrouwen, maar als betrokkenheid. Het gaat om een belangrijk besluit.”
Meer zaalcapaciteit
Wouter Hoppenbrouwer (Leefbaar 3B) had in de commissievergadering van 16 januari jl. al aangegeven meer functionaliteit te willen en dat kan in zijn optiek alleen in een grotere theater- en filmzaal, liefst met een capaciteit van 250 stoelen. “Ik weet niet wie de deskundigen zijn die met een grote zaal van 250 stoelen rekenden. Het voorstel dat er nu ligt met een zaal van slechts 150 stoelen staat op gespannen voet met de oorspronkelijke ambities.” In zijn motie stelde hij dat door het vergroten van de zaal de aantrekkingskracht voor landelijk actieve gezelschappen en cultuurbeoefenaars toeneemt. Dat zet Lansingerland regionaal vervolgens beter op de kaart. Dat trekt dan weer bezoekers van buiten en die konden we wel eens hard nodig hebben, want we hebben ‘de man op de straat niet gevraagd of hij een cultuurhuis wil’. In zijn motie roept Hoppenbrouwer het college op zich maximaal in te spannen om de theaterzaal/bioscoop zo groot mogelijk te maken, “en dan houdt het niet op bij 151 stoelen.” Volgens Selgei Gabin (GroenLinks) zal bij toename van het aantal inwoners er ook een groeiende behoefte zijn aan cultuur, dus moet het aantal stoelen zo groot mogelijk zijn. “Cultuur draagt bij aan verbinding tussen mensen en de ontplooiing van inwoners.” Erik Jonker (D66) vindt dat de gemeenteraad niet over het aantal stoelen gaat, maar alleen over de inhoud van het cultuuraanbod in de gemeente. “Cultuur maakt mensen tot wie ze zijn.” De motie werd aangenomen met 22 stemmen voor en 9 tegen.
Wethouder Van Tatenhove in haar antwoord: “Ik kan geen 250 stoelen beloven, want dat gaat ten koste van het concept.” (Waarin nu ruimte is voor kleine studio’s, fjz).
Het collegevoorstel om een cultuurhuis in Berkel te realiseren werd met 28 stemmen voor en 3 stemmen tegen (Leefbaar 3B-fractieleden Machiel Crielaard, Leon Erwich en Wouter Hoppenbrouwer) aangenomen.
Subsidiegarantie nieuwe initiatieven
Wouter Hoppenbrouwer was ook bezorgd dat de subsidiepot voor cultuur leeg zou raken door budgetoverschrijdingen van het cultuurhuis. Daarover kwam ook Ria van der Burg-van Leeuwen namens de Programmeergroep Cultuur aan het Lint inspreken. Ze memoreerde het herstel van de rooms-katholieke Onze-Lieve-Vrouw-Geboortekerk aan de Noordeindseweg in Berkel en Rodenrijs die voor € 2 miljoen en met veel inzet van vrijwilligers gerestaureerd is tot een kerkgebouw met een prachtige akoestiek waar concerten met lage toegangsprijzen gegeven worden. Allemaal zonder een cent subsidie! Ze vindt dat er best meer aandacht voor kunst en cultuur mag zijn en is verheugd door het grotere cultuuraanbod dat door Blok B gerealiseerd kan gaan worden. Maar, dat mag nooit ten koste gaan van bestaande activiteiten of de vraag naar nieuwe initiatieven onmogelijk maken. Daar waren de ChristenUnie en de PvdA het mee eens.
In haar antwoord zei de wethouder daarop: “Het zou wel heel dom zijn dat het cultuurhuis ten koste van anderen gaat. De bedoeling is een versterking van de cultuur.”
Grip op exploitatiebudget
Kees-Willem Markus zei in de commissievergadering al dat er een keuze gemaakt wordt op basis van onzekere getallen. “Er zijn veel financiële middelen nodig en het blijven ramingen en schattingen,” zei hij. Markus vindt dat de gemeente een stevige vinger in de pap moet hebben. De ChristenUnie ziet in het cultuurhuis een ‘waardevolle kans’. Ook Nelleke Bouman van het CDA is vóór een cultuurhuis in Berkel Centrum. Het CDA gaat uit van positieve ontwikkelingen, maar er is nu eenmaal veel geld (jaarlijkse subsidie en een forse investering) mee gemoeid. En dat terwijl de gemeente juist al het vastgoed aan het afstoten is. Zij vindt het niet ondenkbaar dat er onvoorziene meerkosten komen. Zij diende daarom een amendement in met het oog op het vroegtijdig kunnen bijsturen àls overschrijding van het beschikbare exploitatiebudget dreigt. Wil de gemeenteraad voldoende grip houden op de financiën, dan moet de bestedingsmarge tevoren vastgesteld worden. Leon Hoek (WIJ Lansingerland) beaamt dat de kosten hoog zijn, maar dat valt in zijn ogen best mee als je het per inwoner omslaat. (Het bedrag voor cultuur stijgt van € 18 naar € 27,30 per inwoner. De totale kosten bedragen in 2022 € 1,72 miljoen, fjz). Het amendement werd met een nipte meerderheid aangenomen, 16 stemmen voor en 15 tegen.
Afschrijven en aansturen
Het tweede amendement van Nelleke Bouman betrof het instellen van een kapitaallastenreserve voor het cultuurhuis. Door een kapitaallastenreserve ter grootte van de afschrijvingslasten gedurende de hele afschrijvingstermijn in te stellen, wordt de druk op de exploitatiebegroting van de gemeente verlaagd. Het amendement werd verworpen met 9 stemmen voor (CDA + ChristenUnie + GroenLinks) en 22 stemmen tegen.
Nelleke Bouman diende ook nog een derde amendement in waarin vastgelegd werd dat het college voor de exploitatie van het cultuurhuis nog extra tijd neemt om een weloverwogen voorstel aan de gemeenteraad te doen betreffende het instellen van de beheersstichting. Het college heeft namelijk op 29 januari, een dag voor de raadsvergadering van 30 januari, een brief gestuurd met antwoorden op vragen over verschillende sturingsmogelijkheden. Dat roept echter nieuwe vragen op, waarvoor de tijd genomen moet worden om uiteindelijk tot een goed en sluitend model te komen. Het amendement werd aangenomen met 19 stemmen voor en 12 tegen (VVD + D66 +GroenLinks + PvdA).
Lastendruk op de toekomst
Wethouder Albert Abee sprak ter afsluiting over de financiële aspecten van het cultuurhuis: “We kunnen ons gelukkig veroorloven om dit soort investeringen te doen.” (De gemeenteraad besloot bij de hamerstukken tot verkoop van de Eneco-aandelen, fjz). Henk Meester (Leefbaar 3B) had met verwijzing daarnaar nog een één-tweetje met de vertrekkende wethouder: “Moeten structurele lasten niet door structurele baten gedekt worden?” vroeg Meester. Abee: “Ja, in beginsel wel.” Meester: “Ik weet door mijn jarenlange ervaring in de gemeenteraad hoe politici met geld omgaan en die zullen als er extra ruimte is, dat willen benutten en blijven benutten. Op termijn leidt dat geheid tot een groot probleem, dat je op zoek moet naar een groot bedrag. Ik denk dat het daarom verstandiger is de Eneco-gelden op een andere manier uit te geven dan via de afschrijving op het cultuurhuis.” Abee: “Dit college heeft de afgelopen anderhalf jaar met een bedrag van € 3,5 miljoen vooral in de opbouw van de samenleving geïnvesteerd.” Meester: “We praten nu over de lange termijn. Ik ga ervan uit dat àls zich problemen voordoen, ik hier niet meer zal zitten. Ik wil voor mijn kinderen en kleinkinderen geen problemen creëren.”