Leerzame themabijeenkomst ‘Een tegen Eenzaamheid'
Berkel en Rodenrijs - Met als thema ‘Een tegen eenzaamheid’ hebben de plaatselijke ouderenbonden KBO en PCOB, in samenwerking met Alzheimer Nederland, de vele bezoekers maandag 7 oktober een zeer nuttige dag bezorgd. De grote zaal van Rehoboth was goed bezet.
John Hofman
In zijn openingswoord vroeg de heer A.A. J.M. Thuis, voorzitter KBO Zuid-Holland, een moment stil te zijn en na te denken over de vraag 'Waarom ben ik hier?'. De vele aanwezigen hadden, zo kon worden geconstateerd, er terdege bewust voor gekozen om deze bijeenkomst bij te wonen. Onderwerpen als eenzaamheid en dementie staan volop in de schijnwerpers en je vraagt je af wie er niet mee te maken heeft of heeft gehad. Gezien de leeftijd van de meeste bezoekers was er eerst een ‘warming-up’ onder leiding van voormalig fysiotherapeute Marian Tromp. De hele zaal deed enthousiast mee. Het was het bewijs dat je thuis actiever kunt worden door kleine dingen te doen. Een voorbeeld: u kunt oefenen aan het aanrecht, bij het opstaan of traplopen. Vanuit de huiskamer naar het aanrecht lopen kan in bijvoorbeeld zeven maar ook in vijf stappen. ‘Oefen je Vitaal’ is een training om zelf thuis aan de slag te gaan en ontwikkeld door KBO-PCOB. Hiervan is een boek verschenen met dezelfde titel.
Lezing
Na een aantal beweegoefeningen op het puntje van de stoel was er alle aandacht voor de lezing van prof. dr. Anne-Mei The, hoogleraar langdurige zorg en dementie aan de Universiteit van Amsterdam. Dementie en eenzaamheid gaan vaak samen. Veel dementerenden voelen zich eenzaam en krijgen het gevoel er niet meer bij te horen. “Maar daar kunnen wij als samenleving ondersteuning bij bieden”, aldus mevrouw The. Ze begon haar lezing met een sprekend voorbeeld. “Ik heb de bekende jazzpianist Louis van Dijk thuis mogen interviewen. Ook hij heeft al enige tijd alzheimer en zijn vrouw was bang dat ze het op den duur niet meer aan kon. Noodgedwongen moest Louis dus naar een verpleeghuis. Er waren reeds enkele lange, eenzame jaren aan voorafgegaan. 'Het is een ongrijpbare ziekte', aldus mevrouw Van Dijk. Treffend en verdrietig tegelijk waren de woorden van Louis op dat moment: 'Ik word het huis uitgezet, maar ik hoop dat ik nog lang kan blijven spelen en dat deze mooie vrouw (wijzend naar zijn echtgenote) van mij blijft houden'. Ontroerend", aldus de professor, die zelf tijdens haar studie al twee jaar ‘meeliep’ in een verpleeghuis en dementie van zeer nabij meemaakte. “Het is de epidemie van deze eeuw. Een medisch raadsel waarvoor genezing op korte termijn helaas niet haalbaar is.”
Zoals gezegd ontwricht dementie je leven. Iemand met dementie wil niets liever dan de draad van het gewone leven weer oppakken, maar bepaalde dingen komen onder druk te staan of vallen weg. Dan wil je toch een nieuwe invulling aan het leven geven door er naar te zoeken. Dementie heeft impact op relaties, op de kinderen en verzorging/ondersteuning thuis is erg zwaar voor de partner. “Tragiek achter de voordeur”, aldus de professor.
Sociale benadering
Dementie zorgt ook vaak voor eenzaamheid. In het begin staat de omgeving voor je klaar, maar al snel blijkt dat men het ongemakkelijk vindt en ook minder op bezoek komt. “Maar als dementerende ben je beslist geen tweederangs burger. Dat moet je ook niet accepteren!”, gaf mevrouw The aan. "Sociale benadering van dementerenden is dan ook heel belangrijk. Onder de aandoening (dementie) moeten we de mens blijven zien! Laten we ons eens verdiepen in onbegrepen gedrag.”
Ook in Lansingerland hebben winkelpersoneel en gemeenteambtenaren een training gehad, hoe om te gaan met dementerenden c.q. mensen die aan Alzheimer lijden. Voor zorg zoals thuishulp en dergelijke kan meestal wel worden gezorgd. Het gaat er niet om het probleem dementie alleen daarmee op te lossen maar nogmaals, een goede, sociale benadering moet komen van de partner, familie, de naaste omgeving. "Laten we zeker niet onze mantelzorgers vergeten, die vaak dag en nacht hebben te maken met deze verschrikkelijke ziekte. Zij mogen niet uitgeput raken. Ook zij verdienen ondersteuning en begrip.”
Landelijk worden er Sociale Benaderingsteams opgezet, waarin casemanagers en ervaringsdeskundigen zitten.. Voordeel hiervan is dat zowel dementerenden als mantelzorgers een vertrouwenspersoon tot hun beschikking krijgen. Met een buddy of maatje krijgt de dementerende het zelfvertrouwen weer terug.
Aan het slot van haar betoog deelde professor The aan enkele aanwezigen een exemplaar uit van het door haar geschreven boek 'Dagelijks leven met dementie, Een blik achter de voordeur’. Na de lunch ging men met elkaar in gesprek en trad een cabaretgroep op met als thema “Het draait om mensen nietwaar". Na nog enkele beweegoefeningen ging men weer ‘soepel’ en met vast en zeker meer begrip voor dementerenden huiswaarts.