Het krijgen van een starterslening wordt weer mogelijk

Lansingerland – Commissie Ruimte heeft in de vergadering van 9 november jl. gesproken over de Verordening Starterslening. De gemeenteraad zal die regeling, mogelijk met een aantal aanpassingen, in de vergadering van 25 november aanstaande vaststellen.

Freek J. Zijlstra

Het voorstel van het college van b. en w. is om de Verordening Starterslening voor een jaar vast te stellen. Er wordt in eerste instantie een bedrag van € 500.000,- gereserveerd om die startersleningen te verstrekken. Daardoor kunnen tien starters een extra lening tot het maximum van € 50.000 krijgen. Het college geeft hiermee uitvoering aan een motie van twee jaar geleden die op 11 juli 2019 raad-breed werd aangenomen.

Het is een lening

De gedachte achter een starterslening is om de financieringsmogelijkheden voor starters met een (te) kleine beurs voor de aankoop van een eerste koopwoning aanmerkelijk te vergroten. Op papier kunnen starters bovenop hun eerste hypotheek een starterslening van maximaal 20% van de koopsom aangaan, maar dat is nu beperkt tot een maximum van € 50.000. De starterslening is opgezet en wordt verstrekt door de Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) in samenwerking met gemeenten. De deelnemende gemeente stort het geoormerkte budget in dat fonds.

Er zijn voorwaarden aan de lening verbonden, zoals binding met de gemeente (minstens een jaar ingeschreven in de Basisregistratie Personen van Lansingerland of kunnen aantonen economisch of maatschappelijk gebonden te zijn aan Lansingerland), een leeftijdsgrens van 35 jaar, en een maximum aankoop- en leenbedrag.
In 2010/2011 is eerder sprake geweest van een starterslening. Toen lag de maximale koopgrens op € 180.000. Het college wil die nu naar € 376.300 (incl. energiebesparende maatregelen, prijspeil 2022) verhogen. Het extra te lenen bedrag is van € 30.000 naar € 50.000 verhoogd.
De eerste drie jaar heeft een starter geen extra lasten vanuit de starterslening. Daarna begint de aflossing van de lening. Als een starter na drie jaar de lasten toch niet kan dragen, kan een hertoetsing bij SVn aangevraagd worden. Ook mag de starter de starterslening, of een gedeelte daarvan, op ieder moment boetevrij aflossen. Door een maximale koopprijsgrens te hanteren volgens de normen van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) wordt het risico van niet-aflossen beperkt.

De gemeente erkent dat er door startersleningen niet meer betaalbare woningen in Lansingerland komen, maar dat er wel meer koopwoningen in Lansingerland binnen het bereik van de jongeren uit Lansingerland komen. Hun financieringsmogelijkheden zouden ten opzichte van anderen binnen de regio worden vergroot.
Voor alle duidelijkheid: Het gaat niet om een gift, maar om een lening die een keer moet worden terugbetaald. De gemeente lijdt geen financieel verlies en draagt uitsluitend de kosten van eventuele rentederving.

Het mag wel wat ruimer

In meerderheid vindt de commissie Ruimte het een ‘mooi stimulerend instrument met heldere voorwaarden’. Die zouden op een aantal punten best nog wel verruimd kunnen worden.
Michiel Muis (D66): “Waarom maar voor een periode van een jaar? Dat voelt wat kruideniersachtig. We hebben het geld en het komt immers terug?!” Menno Duk (GroenLinks) vraagt zich af of je nog wel over een ‘starterswoning' kunt spreken als het aankoopbedrag ruim boven de € 300.000 ligt. "Het probleem is dat er in Lansingerland geen woningen onder de € 280.000 te vinden zijn. Daar moeten we feitelijk iets aan doen!”
Volgens Valmir Xhemaili (PvdA) is een starterslening hoogstnoodzakelijk om jonge mensen in Lansingerland te houden. En dan mag de leeftijdsgrens voor een eerste koopwoning voor een agent, leraar of verpleegkundige best verder omhoog, evenals het totaal beschikbare budget.
Deze drie commissieleden komen wellicht nog met een gezamenlijk amendement op de Verordening Starterslening.