In deze aflevering (283) van Heden & Verleden vertelt Fried Füss over de eerste ruim twintig jaar van de Boerenleenbank Bergschenhoek. De toenmalige bank zag 75 jaar geleden het levenslicht.
Wie wil reageren of ideeën heeft voor Heden & Verleden kan contact opnemen met de redactie: tel. 010 - 5118892 (keuze 2) of redactie@de-heraut.nl.
Door Fried Füss
Boerenleenbank Bergschenhoek, 75 jaar geleden opgericht
Kort na de Tweede Wereldoorlog kreeg Bergschenhoek een Boerenleenbank. De bank sloot zich aan bij de Centrale Boerenleenbank in Eindhoven. In 1972 gingen de Boerenleenbank en de Raiffeisenbank landelijk samen onder de naam Rabobank. De Bank groeide sterk en dat was ook te zien aan de bankgebouwen. Veel zijn er inmiddels gesloten en de Rabobank lijkt haast onzichtbaar te zijn geworden.
Dit voorjaar, precies 75 jaar geleden, namen enkele meest agrarische ondernemers in Bergschenhoek het initiatief om een plaatselijke Boerenleenbank op te richten. Op 18 maart 1946 werd met de Coöperatieve Centrale Boerenleenbank te Eindhoven in café de Rozenboom vergaderd en werd er een commissie benoemd. Op 9 april 1946 werd ten overstaan van notaris J.C.S. van Lis de oprichtingsakte van de Coöperatieve Boerenleenbank G.A. Bergschenhoek getekend. De ondertekenaars waren de heren: M. van den Berg, L. van de Vlugt, A. Moerman, C.J. Ruijgrok, C.H. Vonk, Joh. van Dijk en J. Metselaar.
Pionieren in een woonhuis
De Boerenleenbank werd gevestigd in de voormalige zeilmakerswoning van het Polderhuis. Dat is het huidige woonhuis van de familie Hoek-Kerver. Daar woonde vanaf 1943 het echtpaar Füss- Hogerheijde. Kassier G. (Fried) Füss ontving de bankklanten in de woonkamer aan de voorzijde. Maar wel in de avonduren want overdag verrichtte hij administratieve werkzaamheden op het Polderhuis. In een voormalige bedstee stond een zware brandkast. In 1951 verbeterde de huisvesting van de Bank. In de achterkamer van de woning werd een eigen kantoorruimte ingericht en kwam er een kleine wachtruimte. De openingsuren verschoven naar de dag en de kassier bouwde zijn werkzaamheden op het Polderhuis af. De Boerenleenbank maakte een voorspoedige groei door. 'De Bank voor iederéén' was regelmatig in advertenties te lezen. Rond 1960 waren er naast de kassier inmiddels twee personeelsleden. De behoefte aan een eigen bankgebouw werd steeds groter.
Nieuwbouw op de plek van 'De Hengelaar'
In 1962 koopt de Boerenleenbank van de familie Van der Burg het naast het raadhuis gelegen rietgedekte huis Oosteindseweg nr. 1. Vroeger was dat het woongedeelte van een boerderij uit rond 1630 genaamd 'De Hengelaar'. Vanaf 1906 bewoond door het echtpaar Hogenes-Bussingh. Huurder Nard Hogenes werkte op de tuinderij van de familie Van der Burg achter het huis. Na zijn overlijden blijft de weduwe Annemie Hogenes er wonen. Zij overlijdt in november 1961 op 95-jarige leeftijd. In het najaar van 1964 laat de Boerenleenbank het onbewoonbaar verklaarde pand slopen en wordt er gestart met de bouw van het eerste Boerenleenbankgebouw. Heibedrijf B. Postma voert het heiwerk uit. Bouw- en aannemingsbedrijf P. Breugem bouwt het pand in 1965 met onder het kantoor een kelderruimte en een kassierswoning op de bovenverdieping. Het ontwerp is van Architectenbureau L. Roggeveen uit Waddinxveen die de voorgevel van mooi metselwerk en marmerbekleding voorziet. Burgemeester A. van Gent verrichtte op 20 april 1966 de officiële openingshandeling. Het 'open huis' werd opgeluisterd door fanfarekorps Concordia.
Rabobank
In 1972 fuseerden de Centrale Banken van de Raiffeisenbank en de Boerenleenbank en gingen verder onder de naam Rabobank. Inmiddels was de functienaam kassier vervangen door directeur. Directeur Füss ging in april 1974 met pensioen. Al wat eerder had de in 1969 in dienst getreden Sjef van der Salm de leiding over de vestiging overgenomen. Op 1 januari 1974 werden de bankklanten van een Rabokantoor aan de Dorpsstraat overgenomen. Dat kantoor was links naast de 4=6-Markt van Bas Metselaar en stond onder leiding van de heer H. van Dort. Het was eerder een bijkantoor van Raiffeisenbank Terbregge. Door deze samenvoeging en de onstuimige groei van de Rabobank barstte het kantoor aan de Oosteindseweg al na tien jaar uit zijn voegen.
Opnieuw bouwen, uitbreiden en nog groter
De Rabobank verwierf een aantal panden bij de dorpskruin. Er kwam een nieuw Rabokantoor op de hoek Kerkstraat-Dorpsstraat wat in 1979 werd geopend. Met boven de ingang op de hoek een carillon als geschenk aan de Hoeksenaars. In 1986 bestond de bank in Bergschenhoek 40 jaar en was het gebouw al na zeven jaar weer te klein. Op dat moment werkten er 25 personen en stond directeur J.R.A. Klaaijsen aan het roer. Hij was de derde directeur na G. Füss en J.J.J. van der Salm. In 1987 werd een vrij gekomen kantoorpand aan de kant van de Kerkstraat bij het bankgebouw gevoegd. In 1996 bestond de bank 50 jaar en kreeg directeur C.H. Menger de leiding over de vestiging. In 2005 opende op de hoek van De Kulck en het Wolfend een groot en opvallend Rabokantoor. Het pand zal niet zijn gebouwd om veel bankklanten te ontvangen want zij werden geacht thuis te bankieren. De bank automatiseerde voortdurend en dat ging gepaard met reorganisaties. Kantoren werden gesloten en om de zoveel tijd volgden er ontslagrondes. Ook het Hoekse geldpaleis aan het Wolfend liep leeg en werd tenslotte verkocht. Er rest een Rabobalie in de hal van het gemeentehuis van Lansingerland. Vanwege corona is deze balie tijdelijk gesloten.
Het bankgebouw aan de Oosteindseweg 1 werd in 1979 aan accountant C.J.M. Groenewegen verkocht en is sinds 2008 in gebruik als gezondheidscentrum Mediscoop. Het Rabopand aan de dorpskruin werd na jarenlange leegstand in 2013 gesloopt. Het carillon kwam in een nieuwe setting bij het Lansingerlandse gemeentehuis te staan. Bij zuidenwind zijn de heldere klanken tot aan de Hoekse dorpskom te horen.