In deze aflevering (238) van Heden & Verleden de geschiedenis van De Hoef in Bergschenhoek. Van schoolgebouw naar parochiehuis, discotheek en partycentrum totdat het pand in de nieuwjaarsnacht van 1978-1979 afbrandde.

Wie wil reageren of ideeën heeft voor Heden & Verleden kan contact opnemen met de redactie: tel. 010 - 5118892 (keuze 2) of redactie@de-heraut.nl.

Door Fried Füss

De Hoef: een gebouw vol herinneringen

Bergschenhoek - Van een strenge dorpsschool tot een etablissement van vermaak. Een gebouw dat een rol speelde in de Hoekse dorpsgeschiedenis en dat vele herinneringen naliet. Maar later ook een gebouw dat voor een aantal personen mocht verdwijnen. Dat gebeurde ook, maar anders dan gedacht.

De openbare school

Vanouds stond de dorpsschool van Bergschenhoek schuin achter de Nederlands hervormde dorpskerk. Het was een openbare school waar christelijk onderwijs gegeven werd. Vanwege de Grondwet van 1848 werd er vanaf 1860 openbaar onderwijs gegeven. Elders op het dorp werd in 1908 een School met den Bijbel gebouwd die dat jaar startte. Deze school werd later een opslagloods en is in december 2019 gesloopt. Op de openbare school zaten vanaf 1908 hoofdzakelijk nog de r.k. kinderen. In 1915 werd op de zelfde plek een nieuwe drieklassige openbare school gebouwd. De kinderen kregen toen tijdelijk les in een boerenschuur. Karel Buurman, opziener van de polder en ook architect, maakte het ontwerp voor de school. De bouwer was aannemer J. van der Sluis uit Hillegersberg. De dochter van wethouder A.C. Verveen mocht de Eerste Steen leggen. Het kerkbestuur van de Sint Willibrordparochie deelde in april 1924 aan de gemeente mede dat ze een r.k. school voor lager onderwijs wilde gaan oprichten. De gemeente besloot toen de openbare school op te heffen en voor de enkele kinderen die er overbleven een voorziening te treffen. Het gebouw werd bestemd voor het r.k. onderwijs.

De Pius X School

Op 1 maart 1925 ging in het schoolgebouw het r.k. lager onderwijs van start met als naam Pius X School. Men nam voorlopig twee van de drie lokalen in gebruik. Het eerste schoolhoofd werd de 26-jarige onderwijzer C.J. Nunnink. De stichters van de school waren pastoor J. Nolet en de kerkmeesters A.J. van Dijk, W. Vonk Czn. en H. Ruigrok. Het derde lokaal kwam bij de Burgerwacht in gebruik die ook op het schoolplein oefende. Schietvereniging Wilhelm Tell maakte in die tijd gebruik van de schoolgang. De school groeide en in 1932 werd het derde lokaal in gebruik genomen. In het laatste oorlogsjaar werd de school door de Duitse Wehrmacht gevorderd. De kinderen kregen toen les op alternatieve plaatsen. Direct na de oorlog was er behoefte aan een vierde lokaal en een kleuterlokaal. Maar bouwmaterialen waren in die tijd haast niet te krijgen. In april 1946 startte een 'bewaarschool' voor de r.k. kleuters in een zaaltje van café De Rozenboom van Theo van Wijk. En later zitten de kleuters op de hooizolder van boer Willem van Dijk aan de Berkelseweg.

De r.k. kleuterschool

In 1950 wordt aan de Smitshoek bij veenplasje ’t Akkertje een vierklassige Pius X school gebouwd die begin september van dat jaar van start gaat. De oude school wordt dan de r.k. kleuterschool. Boven de kleuterschool was een grote zolder en daar zaten de padvinders van Thomas More (Welpen, Verkenners en Voortrekkers.) De padvinderszolder was bereikbaar via een buitentrap aan de achterzijde. In 1966 werd het schoolgebouw afgekeurd voor het kleuteronderwijs. De kleuters gingen in 1967 naar het Gidsengebouwtje en een ruimte in de brandweerkazerne aan de Bergweg. In mei 1968 opende burgemeester A. van Gent aan het Eiberplein de r.k. kleuterschool Hummeloord.

Verbouwing

De gemeente liet het r.k. kerkbestuur weten dat zij de lege school wilde aankopen in het kader van de dorpssanering. Het kerkbestuur was echter van plan om er een parochiehuis van te maken in plaats van het veel te kleine Gidsengebouwtje. De onderhandelingen liepen op niets uit. Intussen werd de school zo nu en dan verhuurd. Zo hield volleybalvereniging Valeas er een feestavond met rhytm- and bluesgroup The Phizzers. Het kerkbestuur van de Sint Willibrordparochie wilde een parochiehuis maar had geen geld genoeg voor de verbouwing. Een aantal jonge en enthousiaste mensen beraamde in 1968 een plan en gingen aan de slag. Daarbij gesteund door een genereuze parochiaan die garant wilde staan voor de financiering van de verbouwing. Onder leiding van Wim Wubben werd de school omgetoverd tot een sfeervolle zaal met de uitstraling van een saloon uit het 'Wilde Westen'. Met schaaldelen aan de wanden en rood geruite gordijntjes voor de ramen.

Discotheek en partycentrum

Op zondag 16 maart 1969 opende pastoor Hugo van der Heijden het parochiehuis. Kort daarop werd de eerste dansavond gehouden. Het trio Spooky was er voor de muziek. Met Rinus Bakker aan de piano, Gerard Rutten basgitaar en Nico Wubben drums. Op alleen activiteiten vanuit de parochie kon het parochiehuis niet draaien maar daar had beheerder Wim Wubben al over nagedacht. Hij organiseerde dansavonden en contracteerde bands. Later ging hij discoavonden organiseren. Discotheek De Hoef werd een begrip in de wijde omgeving. Ook ontwikkelde Wim De Hoef tot een partycentrum. Er waren feesten, recepties, partijen, vergaderingen, bruiloften en het was er goed van eten en drinken. Het gebouw kreeg een langere bar, een bovenbar en een uitgebreide discobar. Op 9 november 1973 werd het Hoekse carnavalsjaar geopend met medewerking van een boerenkapel. Burgemeester A. van Gent sloeg Jan Steijn die avond tot Prins Jan den Eerste. 'De Hoekse Koekvreters' hadden hier hun onderkomen in 'Koekvretersdorp'.

Het einde van De Hoef

Helaas zat er ook een keerzijde aan de gezellige discoavonden in De Hoef. Buurtbewoners klaagden over overlast tijdens en vooral na de discoavonden. Er was voor Discotheek De Hoef een lidmaatschap ingesteld. Dat kon echter niet voorkomen dat er buiten de zaal wel eens een incident plaatsvond. In de loop der tijd ondervonden de vele bezoekers van De Hoef er een gastvrij onthaal. En de jeugd beleefde er onvergetelijke jaren. Tot de zeer koude nieuwjaarsnacht 1978-1979. Op nieuwjaarsmorgen rond half zes werd de Hoekse brandweer gealarmeerd. “De Hoef staat in brand!” De brandweer kon de belendende gebouwen behouden maar De Hoef was niet meer te redden. “Geen vuurwerk maar brandstichting”, gonsde het al snel. Vijf brandstichters, met een flinke slok op, hadden hun daad al in de voorafgaande uren aangekondigd. Zij wilden de beheerder een hak zetten. Deze was door het r.k. kerkbestuur en de gemeente gedwongen geweest stevig de wind er onder te houden. “We dachten aan een binnenbrandje maken”, zei een van de verdachten tegen de rechter. Tegen de brandstichters, die in de leeftijd van 16 tot 20 jaar waren, werd gevangenisstraf c.q. tuchtschool geëist.

'De Hoef Moet!'

Het r.k. kerkbestuur wilde nieuwbouw op dezelfde plek, maar daar wilde de gemeente niets van weten. Er volgden roerige tijden waarbij de actiegroep 'De Hoef Moet!' van zich deed spreken. De sfeer werd er niet beter op toen de auto van burgemeester A. van Gent met rode actiestickers beplakt werd. Pas in september 1981 kwam er een akkoord tussen de gemeente en het r.k. kerkbestuur. Op 18 december 1982 opende in de toen voormalige Pius X school aan de Smitshoek Parochiehuis ’t Wiel. Op de plek van De Hoef en het voormalige schoolplein werd een parkeerterrein aangelegd. Wim Wubben bouwde en opende later bovenaan de hol van de Julianalaan zijn Partycentrum De Hoef”. In de tussentijd had hij een restaurant in Schoonhoven.