Het is herfst. U hoeft maar naar buiten te kijken om dat de beamen. Maar op welke datum begint de herfst nu precies? Ik hoor de weerkundigen spreken over de meteorologische herfst die veel eerder begint. Hoe zit dat?
Het blijkt dat weerkundigen om praktische redenen en volgens internationale afspraak gebruikmaken van een andere seizoensindeling voor het berekenen van klimatologische gemiddelden. De Societas Meteorologica Palatina is één van de eerste internationale weerorganisaties. Deze organisatie besloot in 1780, onder leiding van de Duitse keurvorst Karl Theodor, om steeds drie opeenvolgende kalendermaanden als één seizoen te beschouwen. Daarom begint voor weerkundigen de herfst op 1 september.
Daarnaast is de astronomische seizoensindeling gebaseerd op de positie van de aarde ten opzichte van de zon. Hierdoor ontstaan de seizoensverschillen. De seizoensverschillen komen voort uit de schuine stand van de as waar de aarde om draait. Hierdoor komt de zon op het noordelijk halfrond in de zomer hoger boven de horizon dan in de winter. De zon schijnt daardoor in de zomer langer dan in de lente, herfst en winter. Hoe noordelijker, hoe korter de zon boven de horizon staat. Rond 23 september staat de zon precies boven de evenaar waardoor dag en nacht overal op aarde even lang duren. Daarom begint de herfst meestal op 22 of 23 september. Officieel loopt de herfst van 21 september tot en met 20 december. Nuttige informatie? Niet direct, maar wel leuk of te weten.
Marianne Karsemeijer