In deze aflevering (333) van Heden & Verleden aandacht voor een bijzonder boekje, samengesteld door Martien Büchner, over zijn oom Leen(dert) Büchner.
Wie wil reageren of ideeën heeft voor Heden & Verleden kan contact opnemen met de redactie: tel. 010 - 5118892 (keuze 2) of redactie@de-heraut.nl.
Door Annette Docter
Het leven van marinier Leendert Büchner
Ter gelegenheid van 75 jaar bevrijding organiseerde de Stichting Historisch Belang Lansingerland, het samenwerkingsverband van de drie plaatselijke historische verenigingen in Lansingerland, vanaf 2019 maandelijks een WO-2 Café, dit in samenwerking met Bibliotheek Oostland. Dat initiatief kreeg een vervolg in een expositie en de bundel ‘Vrijheid is voor geen geld te koop’, waarin de vertelde verhalen werden gebundeld. Voor oud-inwoner van Bleiswijk Martien Büchner was het vorenstaande mede aanleiding om zich in het leven en de vroegtijdige dood van zijn oom Leen(dert) Büchner te verdiepen. Het resulteerde in het boekje ‘Het leven van marinier Leendert Büchner’.
Martien Büchner is in Bleiswijk geboren. In 1963 werd hij beroepsmilitair en verliet zijn geboortedorp. Momenteel woont hij in Brabant. Eén van zijn zussen is nog wel woonachtig in Bleiswijk. Zij attendeerde hem op de expositie over de Tweede Wereldoorlog in het Historisch Museum in Bleiswijk. Omdat hij altijd al geïnteresseerd was in oorlogsgeschiedenis bezocht hij de expositie en sprak er met Gerrit van der Knaap. “In dat gesprek kwam mijn oom Leen ter sprake en liet Gerrit mij interneringskaarten van mijn oom zien. Ik wist niet beter dan dat mijn oom in de Javazee op de Hr. Ms. De Ruyter het leven had gelaten. Reden voor mij om op onderzoek uit te gaan”, vertelt Martien.
Zoektocht
“Ik vroeg me af of hij misschien uit de Javazee was gevist en gevangen was gezet. Maar de afstand tussen de plek waar hij gevangen had gezeten en de plek waar de De Ruyter was gezonken was erg groot, dat lag dus niet voor de hand.”
Martien Büchner wilde nu echt weten wat er gebeurd was. Hij gebruikte tijdens zijn zoektocht verschillende bronnen. Hij vroeg Leen's staat van dienst op bij Defensie en zocht via Google naar meer achtergrondinformatie. Op de website stiwotforum.nl zag hij een artikeltje ter herinnering aan Leendert Büchner. Contact met de auteur, een militair medewerker, leverde hem veel informatie op over de marine en het militaire leven.
“Ook stuitte ik op het boek Bushido van dr. J.M. Cannoo die niet alleen zelf in een interneringskamp had gezeten, maar gelijktijdig met mijn oom in dezelfde kampen verbleef. Ik kocht tal van boeken en met al die achtergrondinformatie in de hand ontstond er een beeld van wat mijn oom was overgekomen. De informatie was zo uitgebreid, dat ik er een boekje van heb gemaakt.”
Het leven van Leendert Büchner
Leen Büchner werd geboren op 16 september 1918 in Almkerk, anderhalf jaar na de geboorte van Martien zijn vader. Het gezin, bestaande uit vader, moeder, acht zonen en een dochter, verhuisde in 1930 naar de Westersingel in Berkel en Rodenrijs.
Leen meldde zich in oktober 1936 bij de Mariniers en vertrok eind 1937 naar Indië waar hij werd geplaatst in de Marinekazerne Goebeng in Soerabaja. Na een vaarperiode van twee jaar op de Hr. Ms. De Ruyter was hij weer in de Goebengkazerne toen op 1 maart 1942 de Japanners op Java landden. Met het in allerhaast samengestelde Marinebataljon nam Leen deel aan de gevechten in en bij Kertosono. Na de capitulatie werd hij op 9 maart 1942 in Malang krijgsgevangen genomen. Na ruim een jaar in totaal zeven verschillende kampen te hebben gezeten overleed hij op 20 juli 1943 in Bangan, Thailand. Daar werkte hij aan de Birma-spoorlijn. Werken aan deze spoorlijn betekende lange dagen van zwaar werk in het tropische klimaat, tekort aan voedsel, medicijnen en slechte hygiëne. Duizenden gevangen vonden er de dood. Leen bezweek aan de gevolgen van ziekte en uitputting. Na de oorlog vonden de slachtoffers hun laatste rustplaats op verschillende oorlogsbegraafplaatsen aldaar.
Leen Büchner ligt begraven op het oorlogskerkhof Kanchanaburi, vak 7, rij G, grafnummer 64.
Het toeval wil dat een achternicht van Martien tijdens haar huwelijksreis in Thailand een erebegraafplaats bezocht en op het graf van Leen stuitte.
Boekje
Het door Martien Büchner samengestelde boekje is (nog) niet uitgegeven door een uitgeverij en heeft dus ook geen ISBN nummer. “Ik heb nog een paar exemplaren, maar mocht er meer belangstelling voor bestaan dan zou ik daarvoor kunnen zorgen. Afhankelijk van die belangstelling kan het boekje wellicht ook officieel worden uitgegeven. De kosten bedragen rond de dertig euro. Belangstellenden kunnen zich bij de redactie van De Heraut melden: redactie@de-heraut.nl. U wordt dan in contact gebracht met Martien Büchner.
Website oorlogsslachtoffers Lansingerland
Ook in relatie tot de drie B-dorpen van Lansingerland zijn vele doden te betreuren. Zij stierven hier lokaal of ver van huis en haard.
Op de website www.oorlogsslachtofferslansingerland.nl worden al diegenen vermeld die waar ook ter wereld omkwamen en een relatie tot Bergschenhoek, Berkel en Rodenrijs en Bleiswijk hadden.
Voor het aanvullen van de informatie over deze omgekomen mensen vraagt de Stichting Historisch Belang Lansingerland blijvend de hulp van anderen. Alle informatie die over de genoemde personen kan worden aangeleverd, is van harte welkom. Zo is men bijvoorbeeld nog op zoek naar een aantal foto’s van de vermelde personen.
Meer informatie kan verkregen worden bij de Stichting Historisch Belang Lansingerland, een samenwerking van de drie lokale historische verenigingen: hnb4045@gmail.com , tel. 06 - 30027288 of 06 – 17031389.